COVID-19 üzere üst teneffüs yolu enfeksiyonu olan krup, çoğunlukla küçük yaştaki çocukları etkiliyor. Viral kaynaklı krup olgularının yüzde 80’inin 5 yaşın altında olduğunu tabir eden Anadolu Sıhhat Merkezi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ebru Gözer, “Özellikle 6 ay ile 3 yaş ortasında çocuklarda ilkbahar ve sonbahar aylarında daha fazla görülen krup, virüslerin ya da bakterilerin sebep olduğu bir üst teneffüs yolu enfeksiyonudur. Krup bilhassa kreş ve okul üzere kalabalık ortamlarda yakın temas, hapşırma ya da öksürme ile havaya saçılan damlacıklardaki virüslerin ağız ve burun yoluyla alınması sonucu diğerlerine da süratlice bulaşır. Meskende tedavisi devam eden çocukların bol sıvı tüketimi ve çokça dinlenmeleri kıymetli. Şayet teneffüs zahmeti, iştah kaybı üzere belirtiler şiddetlenirse süratlice en yakın sıhhat merkezine başvurulmalı” dedi.
Başlangıçta, 1-3 gün kadar evvel burun akıntısı, öksürük, ateş, boğaz ağrısı yakınmaları görülebileceğini söz eden Anadolu Sıhhat Merkezi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ebru Gözer, “Hastalık ses telleri ve altında iltihabın neden olduğu havlar biçimde öksürük, boğuk ses, ses kalınlaşması, hırıltılı nefes alma ve nefes alma zahmeti üzere geceleri daha çok artan şikayetlerle kendini gösterir. Hasta yatağın içinde oturma yahut ayağa kalkma eğiliminde olur. Öbür aile bireylerinde de üst teneffüs yolu hastalık bulguları olabilir, bu da çocuğun viral kaynaklı krup olduğunu takviyeler. Büyük çocuklarda yalnızca kaba ve gürültülü sesle öksürme olabilir. Teneffüs eforu artmış, nefes almada zahmet, daima gürültülü ses üzere kıymetli bulgular hava yolu tıkanıklığının ilerlediğini gösterir. Belirtiler şiddeti azalarak devam ederken çoklukla bir hafta içinde büsbütün düzelir” dedi.
Krup sendromunda ateş görülmez
Viral enfeksiyona bağlı krup dışında havayolu tıkanıklığı ile giden birçok hastalık durumunun da mevcut olduğunun altını çizen Dr. Ebru Gözer, “Benzer şikayetlerle başlayan soluk borusu enfeksiyonu, boğazın gerisindeki bölgede bulunan, uzunluğunda önemli bir enfeksiyon ve bilhassa gırtlağın üst kısmını oluşturan anatomik yapılarda oluşan iltihap süratlice teşhis konularak tedavi edilmesi gereken durumlardır. Gırtlağın üst kısmını oluşturan anatomik yapılarda daha ilerleyici hava yolu tıkanıklığına neden olur. Teneffüs sorunu, yüksek ateş, yutma zahmeti, gürültülü ses, salya akması üzere bulguları vardır ve krup tedavisine yanıt vermez. Ayırıcı teşhiste ve tekrarlayan krup ataklarında düşünülmeli” dedi.
Spazmodik krup hastalığının ise 1-3 yaş ortası sık görülen tekrarlayıcı, çoklukla ateş üzere virüs kaynaklı enfeksiyonu düşündüren öncü belirtilerin olmayışı yahut hafif oluşu ile öne çıktığını paylaşan Dr. Ebru Gözer, “Alerjik ve ruhsal faktörler değerli olabilir. Geceleri birdenbire başlar ve hastalar havlar biçimde öksürük, hırıltılı nefes alma, endişe ve telaş ile uyanır. Ateşleri yoktur. Kısa mühlet içinde düzelirler. Birkaç gün boğuk sesle öksürük olur. Altta yatan alerjik tablo varsa takibi ile atak sıklığı azaltılabilir” biçiminde konuştu.
Soğuk buhar ve nem en tesirli tedavi yöntemi
Viral enfeksiyona bağlı krup tedavisinde en tesirli prosedürün soğuk buhar ile nem tedavisi olduğunu paylaşan Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ebru Gözer, “Çoğunlukla nemle birlikte hava yolundaki ödem azalır, salgıların yoğunluğu düşer ve hava yolu açıklığı artar. Kâfi olmadığı durumlarda hastane ortamında kortizon ve adrenalin kullanılabilir. Çocuk, ebeveynin kucağında en rahat ettiği durumda tutulmalı ve lisan çubuğu ile zorlayıcı muayene yapılmamalı, teneffüs zahmeti için oksijen takviyesi sağlanmalı. Tüm bunlarla saatler içinde tedaviye karşılık alınır. Hastanın gürültülü sesi azalır, anksiyete geriler. Birçok hasta büsbütün güzelleşir, çoğunlukla hastaneye yatış da gerekmez” dedi.
Tekrar eden krup ataklarında ayırıcı tanıya başvurulmalı
Tekrarlayan krup ataklarında spazmodik küme ayırıcı tanısı yapılması gerektiğinin altını çizen Dr. Ebru Gözer, “Ayrıca kimi çalışmalarda krup hikayesi olan çocuklarda hava yollarının çok hassaslığı mümkünlüğünün arttığı görülebiliyor. Bu durum denetim altına alındığında ataklar da azalabilir. Şayet nem tedavisi ile teneffüs bulguları gerilemiyorsa, hasta sırtüstü yatamıyor ve yutma zahmeti çekiyorsa, şuur bulanıklığı yahut halsiz, solgun bir görünüm kelam hususuysa akla başka önemli bakteriyel kaynaklı bulgular gelmeli” diye konuştu. Krup hastalığının ekseriyetle hafif bir hastalık olduğunu fakat nadiren de olsa hayati tehlikenin görülebildiğini söyleyen Dr. Ebru Gözer, “Tekrarlayan, sık krup geçiren hastalarda bilhassa viral enfeksiyonu düşündüren başlangıç bulguları da yoksa bronkoskopi yapılabilir. Spazmodik krup tanısı konan hastalarda olayı tetikleyen psikojenik faktörler ile alerjik olabilecek bronşiyal hiperreaktivite irdelenebilir” formunda söz etti.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı