Varlıklı bayram sofraları geleneğimizin bir modülüdür.Bayramlarda bir ortaya gelmenin memnunluğu ve tadı bu renkli ve güçlü sofralarda çıkarılır. İhtimamla hazırlanan tatlı ya da tuzlu tüm lezzetler hem göze hem de mideye hitap eder. Lakin uzun bir müddet oruç tutulduktan sonra bayramda eski beslenme alışkanlıklarına dönmek kimi sıhhat sıkıntılarına yol açabilir. İkram edilen tatlıları ve hamur işi besinleri denetimsizce tüketmek; halsizlik, yorgunluk, kilo artışı ve bilhassa kabızlık üzere mide-bağırsak sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle tüm lezzetleri, küçük porsiyonlarda almakta yarar vardır. Memorial Şişli Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Uz. Dyt. Parıltı Sinem Türkmen, Ramazan bayramı için sağlıklı beslenme tekliflerinde bulundu.
Hızlı yemekten kaçının, besinleri iyi çiğneyin
Oruç tutulan müddet boyunca dinlenmeye geçmiş sindirim sistemi bayram sabahı; kızartmalar, hamur işleri, salam, sucuk, sosis üzere şarküteri eserler, fazla tuz ve şeker içeren kahvaltılıklar ile yorulmamalıdır. Kahvaltı öğününde yumurta, peynir, zeytin, avokado, bol yeşillik, domates, salatalık ve tam tahıllı ekmek içeren lif oranı yüksek protein açısından varlıklı besinler tüketmelidir. Ana yemeklerde; orta uzunluk bir tabağın yarısının salata yahut zerzevat yemeğinden oluştuğundan emin olmalı, başka yarısı ise et, tavuk, balık, baklagiller ve pilav üzere karbonhidrat kaynağı besinlere ayrılmalıdır. Ayrıyeten, yemekler en az 30 dakika sürecek biçimde tüketilmeli, süratli yemekten kaçınarak yeterlice çiğnenerek sindirim sistemine dayanak olunmalıdır.
Şekersiz çay ya da maden suyu tercih edin
Fazla şeker tüketimini engellemek için, ikram edilen tatlı ya da tuzlu hamur işlerini meyve suyu, şekerli gazoz, komposto, limonata ile tüketmek yerine bitki çayları, ayran yahut sade maden suyu tercih tüketilmelidir. Tatlı olarak sütlü tatlılar ve dondurma tercih edilmelidir. Şerbetli tatlı tüketimi bayram boyunca azamî 1-2 kez ile sonlandırılmalıdır. Şayet tatlı tüketimi olacaksa; ana yemeklerin yanında tüketilen makarna, pilav, ekmek şekli besinlerin porsiyonunu azaltmak, diyetin dengelenmesinde yardımcı olacaktır.
Bol su için, ikramlık tüketimini sınırlayın
Gün uzunluğu misafirliklerde geçirilse bile toplam en az 2,5 lt su içimi ihmal edilmemelidir. Tüketilen toplam çay ve kahvenin ise 4 fincandan fazla olmamasına ihtimam gösterilmelidir. Aksi takdirde, Ramazan bayramı boyunca uyku sorunları oluşabilir, hasebiyle bayram sonrasında günlük rutine dönmekte zahmet çekilebilir.Eğer akşam yemeğinden sonra tekrar açlık hissedilirse; kalan tatlılar yahut hamur işlerini tüketmek yerine, 1 porsiyon taze meyve ile 1 avuç kadar çiğ badem, fındık üzere kuru yemiş içeren bir orta öğün tüketilebilir.
Bayram tatilinin tadını yalnızca yemekle çıkarmayın
Eğer bayramda bir tatil merkezinde konaklanacaksa, olabildiğince konuttaki beslenme biçimi devam ettirilmeye çalışılmalıdır. Açık büfe biçimi tüketim yapılan bir yerde kalınacaksa, sabah küçük porsiyonlarda toplam 7 seçenekten oluşan (yumurta, peynir, zeytin, söğüş sebzeler, bal/pekmez/reçel, tam tahıllı ekmek yahut tam buğday unlu mamüller, çay/kahve) bir kahvaltı tabağı hazırlanmalıdır. Öğlen yemeği; et/tavuk/balık üzere hayvansal kaynaklı besinler ile yapılacaksa, kesinlikle akşam yemeği öğünü zerzevat yüklü yapılmalıdır. Tatilin tadı yalnızca yemekle çıkarılmamalı, olabildiğince hareketli olarak ve sistemli yürüyüşler yaparak geçirilmelidir.
Diyabet ve kalp hastaları bayramı ‘kaçamak‘ olarak görmemeli
Bayram boyunca oluşabilecek kabızlık üzere sindirim sorunlarının önüne geçebilmek için kesinlikle ana yemeklerin yanında yeşillik içeren zeytinyağlı bir salata olmalıdır. Kefir yahut keten tohumu katılmış yoğurt ile bir orta öğün de yapılabilir. Diyabet, kalp, yüksek tansiyon hastaları ve öteki kronik hastalığı olan bireyler diyetlerine olabildiğince dikkat etmeli ve bayramı ‘kaçamak’ olarak düşünerek çok besin tüketimi yapmamalı ve sıhhat sorunları oluşturacak halde beslenmemelidir.
Misafirlerin küçük porsiyon isteğini normal karşılayın
Kişi kendi beslenmesine dikkat ettiği kadar, meskeninde ağırladığı konukların de sıhhatine bir o kadar dikkat etmelidir. Misafirperver bir kültüre sahip olmamız bazen konuklara ikram edilen tüm yiyeceklerin bitirilmesinin istenmesine neden olabilmektedir. Konukların doydukları vakit ikramları tüketmeyi bırakmaları yahut sıhhat sorunlarını düşünerek birtakım ikramları tüketmek istememeleri olağan karşılanmalıdır. Bireyler, tabaklarındaki her şeyi bitirmemenin ayıp olacağını düşünerek, istemeyerek de olsa fazla besin tüketebilir. Hem bu durumun hem de israfın önüne geçilebilmesi için, konuklara küçük porsiyonlarda ikramlar yapılmalıdır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı