ZeroBuild Summit’23 4. Milletlerarası Sıfır Güç Binalar Zirvesi’nin ikinci günü tamamlandı. Günün en değerli konusu “Sıfır Güç Binalar ve Kentsel Dönüşüm” oldu. İstanbul, Ankara ve İzmir olmak üzere üç büyükşehirden belediye temsilcileri bir ortaya gelerek kentsel dönüşümü, afetlerin yıkıcı tesirlerine karşı alınan tedbirleri ve Sıfır Güç Bina kapsamındaki aksiyonlarını aktardı. İstanbul’da beklenen ve önemli tasalara neden olan zelzele de oturumun ana başlıklarından biriydi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sarsıntı Risk İdaresi ve Kentsel Uygunlaştırma Daire Lideri Hasret Tut; “İBB olarak hayata geçirdiğimiz zelzele taraması için son 3 yılda 107 bin binayı ziyaret ettik, bu ziyaretler için mülk sahiplerinden müsaade almak da bir hali zordu. Şubat ayında yaşadığımız zelzele felaketinden sonra ise yalnızca 3 ayda 150 bin müracaat talebi geldi. Amacımız hepsini tarayarak vatandaşlarımızın kaygılarını gidermek” dedi.
ZeroBuild Summit’23 4. Milletlerarası Sıfır Güç Binalar Tepesi, ikinci gününde hayli değerli mevzu ve konuşmacılara konut sahipliği yaptı. “Sıfır Güç Binalar ve Kentsel Dönüşüm” başlıklı oturumda; ZeroBuild Institute Memleketler arası Stant Yöneticisi Hale Erol Hakan, İzmir Büyükşehir Belediyesi Kentsel Dönüşüm Daire Başkanlığı Proje Uygulama 3. Şube Müdürü Rahmi Alper, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sarsıntı Risk Yönetimi ve Kentsel Uygunlaştırma Daire Lideri Hasret Tut ile Ankara Büyükşehir Belediyesi Sarsıntı Risk İdaresi ve Kentsel Düzgünleştirme Dairesi Lideri Memnun Gürler konuşmacı olarak yer aldı. İstanbul’da beklenen ve önemli tasalara neden olan sarsıntı, oturumun ana mevzularından biri oldu.
“İzmir Büyükşehir Belediyesi Olarak Vilayetimizde 6 Farklı Kentsel Dönüşüm Alanı Belirledik”
İzmir’in yapı stoğu sorununun ciddiyetine değinerek kelamlarına başlayan İzmir Büyükşehir Belediyesi Kentsel Dönüşüm Daire Başkanlığı Proje Uygulama 3. Şube Müdürü Rahmi Alper, belediye olarak kentte 6 farklı kentsel dönüşüm alanı belirlediklerini lisana getirdi. 2010’lu yıllardan beri izledikleri kentsel dönüşüm modelinde 3 temel unsurun bulunduğunu anlatan Alper bu prensipleri; yerinde dönüşüm, yüzde 100 uzlaşı ve belediyenin garantör olduğu idare sistemi olarak sıraladı. İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak kentsel dönüşüm sürecinde geldikleri durumu da datalarla sunan Alper; “Şu an İzmir’de en büyük kentsel dönüşüm alanı 122 hektar. Şimdiye dek 1.249 bağımsız kısım yıkımı gerçekleştirdik, 960 daireyi vatandaşlarımıza teslim ettik. İnşaatı devam eden bağımsız konut ve ticari inşaatı sayımız ise 5 bin 761. Peyderpey bittikçe, anahtar teslimlerini gerçekleştireceğiz” açıklamasında bulundu.
“Altyapı Galeri Projesi ile Sık Sık Tekrarlanan Altyapı Hafriyat Çalışmalarının Önüne Geçmeyi Hedefliyoruz”
Konuşmasında sürdürülebilirlik projelerinden de kelam eden Alper; yağmur ve kanal projelerinin ayrıştırılması, kömür kullanımının azaltılması, kapalı şarj istasyonları kurulması, az sulama gerektiren peyzaj alanları inşa edilmesi, inşaatlar sırasında çevresel etkiyi en aza indiren gereçler kullanılması ve şu an çoğunluğu B güç sınıfı olan binaların A sınıfına yükselmesine yönelik çalışmalar sürdürdüklerini lisana getirdi. Altyapı Galeri Projesi’nden de kelam eden Alper; “Doğalgaz, su, yağmur, telekom, kanal çizgilerini tek bir galeri altında yaparak sık sık tekrarlanan altyapı hafriyat çalışmalarının önüne geçmeyi hedefliyoruz. Bu projemizde pilot bölge olarak Uzundere’yi belirledik” dedi.
“İstanbul Sarsıntısı için İlçeleri Riskli ve Az Riskli Diye Ayırmak Olayın Ciddiyetini Hafife Almak Olur”
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sarsıntı Risk İdaresi ve Kentsel Uygunlaştırma Daire Lideri Hasret Tut, öncelikle hasar tespit haritası oluşturduklarını ve İstanbul’un Marmara Denizi’ne kıyısı olan, sarsıntıya karşı en kırılgan sınırları belirlediklerini, bununla birlikte mümkün 7,5 şiddetinde bir sarsıntıda tüm kentin hatta bölgenin etkileyeceğini belirtti. Bu nedenle tüm bölgeyi bir bütün olarak ele almak gerektiğine dikkat çekerek İstanbul sarsıntısı için ilçeleri, riskli ve az riskli diye ayırmanın olayın ciddiyetini hafife almak olacağının altını çizdi. Kentsel dönüşüm ve inşaat üretim tekniklerinin belirlenmesi için mikro bölgeleme ile tabanla ilgili tehlikeleri bilmenin kritik olduğuna da dikkat çekti. Bu türlü bir sarsıntının heyelan riskini de tetikleyeceğini lisana getirerek; “Aktif ve pasif heyelan bölgelerini haritamız üzerine işliyor, gerekli tedbirlerle ilgili çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Ayrıyeten zelzele sonrasında su muhtaçlığının karşılanması için hidrojeoloji çalışmalarına devam ediyor, bu kapsamda İstanbul’un yer altı sularını inceliyoruz” dedi. Tut; olası bir zelzelede 10-15 saniye vakit kazandırarak sarsıntı sonrası oluşabilen ikincil kazaları tedbire imkanı sunacak erken ihtar sistemlerine yönelik çalışmaların da devam ettiğini belirtti.
“İstanbul ‘Tsunamiye Dirençli Şehir’ Unvanı Almaya Hazırlanıyor”
Gündemde olan tsunami ile ilgili olarak da konuşan Özlem Tut, “Depremin heyelanla birleşmesi konusunda yaşanabilecekler konusunda Kandilli Rasathanesi ve ODTÜ ile 15 farklı senaryo çalışıyoruz. Çalışmalarımızda ortalama dalga uzunlukları ve karadan içeri girecek deniz suyu ölçüsünü hesaplıyoruz. 17 ilçemizde bilgilendirme panoları ve tabelalar oluşturduk. Ayrıyeten pilot semtimiz Büyükçekmece’ye dair yaptığımız çalışmalar UNESCO tarafından dikkatle inceleniyor, bu çalışmalarla Tsunamiye Dirençli Kent unvanı almaya hak kazanma sürecindeyiz” dedi.
“2000 Yılından Evvel Yapılan 800 Bin Bina Zelzeleye Karşı Ağır Hasar Riski Taşıyor”
Büyükşehir olarak zelzeleye karşı binalara yönelik sundukları süratli tarama sürecinden de bahseden Tut, “Binaları zelzele hasar riskine karşı A’dan E’ye 5 sınıfa ayırıyoruz, E sınıfı en yüksek riski söz ediyor. Şu an incelenen ve tahlili tamamlanan 6 bin 978 bina E sınıfı, 9 bin 601 bina D sınıfında yer alıyor. Şimdiye kadar 110 bin binayı ziyaret ettik, 32 bin 937 binada inceleme yaptık. Son 3 yılda ziyaret edebildiğimiz bina sayısı toplamda 107 binken ve binaları ziyaret müsaadesini çok sıkıntı alabilmişken, Şubat ayında yaşadığımız sarsıntıdan sonra 150 bin müracaat talebi vatandaşlarımızdan geldi. Hedefimiz hepsini tarayarak vatandaşlarımızın kaygılarını gidermek” kelamlarıyla bu mevzudaki dataları açıkladı. Tarama sonrası bina yenileme süreçlerinden kaçma yahut cayma sebebi olarak vatandaşların yenilenme maliyetine dayalı ekonomik korkuları olduğunu lisana getirirken, kanunda muhakkak standart eksikliğinin bulunduğunu ve birçok insanın da sahip olduğu hakları bilmediğini vurguladı. Tut; “Bunun artık bir rant ve gelir getirici bir araç olarak görülme kıskacından kurtarılması gerekiyor” dedi. 2000 yılı öncesi inşa edilmiş yapılardan 800 bininin ağır hasar riski bulunduğunu lakin 2012 yılından beri gerçekleştirilen kentsel dönüşüm kapsamında yalnızca 75 bin binada dönüştürme çalışmaları yapıldığını belirterek, “Yapı stoğumuzu süratle en inançlı hale getirmek için kaybedecek bir günümüz yok” cümlesiyle durumun aciliyetini vurguladı.
“Tüm Ülkeyi Kapsayan Bir Afet Müdahale Planlaması Yapılmalı”
Ankara Büyükşehir Belediyesi Zelzele Risk İdaresi ve Kentsel Düzgünleştirme Dairesi Lideri Memnun Gürler şehirlerarası iş birliğinin kuvvetli olduğu, AFAD liderliğinde tüm ülkeyi kapsayacak bir afet müdahale planlamasının yapılması gerektiğini şu sözlerle vurguladı: “Türkiye’de bütünlüklü bir afet siyaseti oluşturulması gerekiyor. Bu husustaki proseslere vilayet bazında bakamayız, zelzele fay çizgisi üzerinde olmayan nispeten şanslı kentlerden zelzele bölgelerine ağır takviye olması gerektiğini gerçekten son zelzelelerde de gördük. Afet riski yüksek bölgelerin yalnızca kendi ekipmanlarıyla bu afetlerin üstesinden gelme ihtimali çok düşük. Bu nedenle dışarıdan gelen dayanağın planlanması çok kıymetli. Ankara Büyükşehir Belediyesi olarak afetlere karşı daha şanslı bir bölgedeyiz fakat ülkemizin her yerinde oluşabilecek tüm afetlerde bize de düşecek çok vazife var. Çok büyük bir afetle karşı karşıya geldikten sonra gördük ki afetlerde öncelikle ayakta duracak, sonra kendi gücünü kullanabilecek, elektrik sistemleri üzere sistemleri kesilmeyecek binalara gereksinimimiz var.”
“Ankara Büyükşehir Belediyesi Olarak Gündemimizde Taşkınlar ve Karla Uğraş Var”
Ankara özelinde projeler kapsamında kendi hizmet binalarına yönelik çalışmalar yaptıklarını belirten Gürler, “Kendi hizmet binalarımızın bu tarafta bir afet sonrası senaryosu olmadığını görerek çalışmaya başladık. Kentlerimizde afet sonrası güzelleştirmede hizmet üretmiş kim varsa bilgi alıyoruz. Farklı afetler ortasındaki önceliklerimizi belirledik. Pek çok projemiz devam ediyor. Yeni devirde önümüzde çok önemli sorumluluk var. Yerli üretimimiz olan, elektrikle çalışan toplu taşıma araçları geliştirdik. Yeşil alanlarımıza yönelik çalışmalarımız var. Yurt dışından temin ettiğimiz teknolojik teşebbüslerle ilgili süreçlerimiz devam ediyor. Bilhassa taşkınlar, Ankara’da belediye hizmet alanlarımızda kıymetli bir başlık. Bir öteki başlık olan karla çaba kapsamında da iklim toprak bünye sıcaklığını algılayan sistemler üzerinde çalışıyoruz” dedi.
“Can Güvenliği ve Güç Verimliğinin Önde Tutulduğu Bir Kentsel Dönüşüm Bekliyoruz”
ZeroBuild Institute Milletlerarası Stant Yöneticisi Hale Erol Hakan ise oturumu şu sözlerle sonlandırdı: “Günün sonunda görüyoruz ki, hem sarsıntı özelinde hem de Sıfır Güç Bina (SEB) özelinde ortak bir nokta bulabilir ve çalışmalarımızı yönlendirebiliriz. ZeroBuild Institute olarak bu kapsamda kentlere ve ilçe belediyelerine verdiğimiz takviyesi sürdüreceğiz. 3-5 metrekarenin hesabının yapılmadığı, can güvenliği ve güç verimliliğin öncelik olduğu bir kentsel dönüşüm yapılsın istiyoruz. Umarım ki bundan sonraki yıllarda daha yüksek kentsel dönüşüm ve Sıfır Güç Bina oranları sunabiliriz.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı