Ege Üniversitesi akademisyenleri tarafından yürütülen projeler, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından desteklenmeye devam ediyor. EÜ Mühendislik Fakültesi Biyomühendislik Kısmı öğretim üyesi Doç. Dr. His Ateş tarafından yürütülen üç proje, TÜBİTAK’ın değerlendirmeleri sonucunda desteklenmeye uygun bulundu.
Üretken bir akademik takıma sahip olduklarını belirten Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “ Üniversitemiz bünyesinde oluşturduğumuz bilim iklimi, bizi TÜBİTAK nezdinde en başarılı üniversitelerden biri yapmaya devam ediyor. Doç. Dr. His Ateş hocamızın ceviz bitkisine yönelik iki, mısır bitkisine yönelik bir projesi, TÜBİTAK tarafından desteklenmeye uygun bulundu. Ekonomik çıktıları olacak olan bu projelerinden dolayı hocamızı ve çalışma grubunu tebrik ediyorum” diye konuştu.
“Ekonomik kıymeti yüksek cevizler yetiştirilecek”
Kabul gören projeler ile ilgili bilgi veren Doç. Dr. His Ateş, “ Ceviz bitkisine yönelik iki projemiz var. Bunlardan birisi ‘Cevizde Demir, Çinko, Fosfor ve Potasyum Elementlerinin Konsantrasyon Düzeyini Denetim Eden Genlerle Bağlı SNP Markörlerinin GWAS Metodu ile Saptanması’ projesi. Bu proje ile yüksek makro ve mikro besin elementi içeriğine sahip ceviz genotiplerinin belirlenmesi hedefleniyor. Böylelikle kısa vakitte besin bedeli yükseltilmiş ceviz çeşitleri geliştirilebilecek. Besin bedeli yükseltilmiş ceviz çeşitlerinin ekonomik kıymetinin başka çeşitlere nazaran daha yüksek olacağını düşünüyoruz. Ayrıyeten bu ceviz genotipleri birinci sefer ülkemizde geliştirilirse, bunların ihracat yoluyla da ülke iktisadına büyük katkı sağlayacağını varsayıyoruz. ‘Cevizde Antraknoz Hastalığına Dayanıklılık Genleri ile Bağlı SNP Markörlerinin Exom Capture Array ve GWAS Yolu ile Geliştirilmesi’ isimli projemizde ise cevizde Antraknoz hastalığına dayanıklılık ile bağlantılı SNP markörleri saptanacak. Saptanan markörlerin, hastalığa sağlam ceviz genotiplerinin ıslahında marköre dayalı seleksiyonda (MAS) kullanılabilecek olması, ıslah programlarında müddetin kısalmasına ve ıslah programında ilgili genleri taşıyan bireylerin seçiminde isabetli kararların verilmesine yardımcı olacak” dedi. Ayrıyeten Antraknoz hastalığına güçlü çeşitler geliştirildiğinde, bu hastalığa karşı pestisit uygulamasının artık gerekli olmayacağını belirterek, bu sayede tarım ilacı kullanımının azalacağını, amaç dışı organizmalara olan toksik tesirin ortadan kalkacağını ve dolayısı ile tabiatın ve doğal istikrarın korunacağını vurguladı.
Mısırda “Kömür Çürüklüğü” ile mücadele
Bir başka projenin mısır bitkisinde Kömür Çürüklüğü ile çabaya yönelik olduğunu belirten Doç. Dr. Ateş, “Mısırda Kömür Çürüklüğünün Yaygınlığı, Genetik Karakterizasyonu, Biyolojik Çaba İmkanları ve GWAS Yaklaşımı ile Kömür Çürüklüğü Hastalığına Dayanıklılık Genleri ile Bağlantılı SNP Markörlerinin Saptanması’ projemizde ise Ülkemizdeki mısır alanlarında Kömür Çürüklüğüne neden olan ‘Macrophomina phaseolina’ etmeninin yaygınlık haritasını çıkaracağız. Böylelikle bu etmene karşı güçlü mısır çeşitlerini belirleyeceğiz. Ayrıyeten tohum ilaçlaması dışında çaba prosedürü olmayan kelam konusu hastalığa karşı, biyolojik uğraşta kullanılabilecek potansiyel ‘Trichoderma’ ve Rizobakteri tiplerini belirleyerek ileride yapılacak olan çalışmalarda preparat oluşturulması için bilgi elde ederek, organik tarıma takviye sağlayacağız ”dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı