İstanbul Bilgi Üniversitesi Milletlerarası Münasebetler Kısmı tarafından düzenlenen “İlk Yüzyılı Biterken Cumhuriyet Konferansı: Demokratikleşme Momentleri, Sıradan Beşerler ve Siyaset” başlıklı konferans, farklı disiplinlerden birçok akademisyeni bir ortaya getirdi. santralistanbul Kampüsü’nde gerçekleşen konferansta, Cumhuriyet’in birinci yüzyılı akademisyenler tarafından her istikametiyle değerlendirildi.
İstanbul Bilgi Üniversitesi Memleketler arası Alakalar Kısmı tarafından düzenlenen “İlk Yüzyılı Biterken Cumhuriyet Konferansı: Demokratikleşme Momentleri, Sıradan Beşerler ve Siyaset” başlıklı konferansta farklı disiplinlerden 60’ı aşkın akademisyenin iştirakiyle Cumhuriyet’in birinci yüzyılı tartışıldı. Üç gün boyunca 19 farklı bahis başlıklı panelde Türkiye iktisadından personel sınıfının tecrübelerine, toplumsal siyasetin dönüşümünden demokratikleşme momentlerine, seçmen davranışından Türkiye dış siyasetine, Kürt sıkıntısından laikliğe, siyasal bağlantıdan ideolojilere, kentsel dönüşümden edebiyata, toplumsal cinsiyet ve farklı cumhuriyet jenerasyonlarına uzanan hususlar ele alındı.
Cumhuriyet’e edebiyat gözlüğüyle bakmak
“100 Yıla Kurgu Dünyasından Bakmak” başlıklı panelde konuşan Dr. Öğr. Üyesi Engin Kılıç, Doç. Dr. Çimen Günay Erkol ve Doç. Dr. Erol Köroğlu, Cumhuriyet’in birinci yüzyılını edebiyat açısından değerlendirdiler. Kılıç, “Erken Cumhuriyet Devrinde Cumhuriyet Tahayyülleri” başlıklı konuşmasında Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Ankara romanını ele alırken Günay Erkol, “Hilmi Ziya Ülken’in Cumhuriyet ideolojisi, Erkeklik ve Yarımadam” başlıklı konuşmasında Cumhuriyet periyodu siyasetinin edebiyat üzerindeki yansımalarını tahlil etti.
Doç. Dr. Erol Köroğlu ise “Babalar ve Rejim: Türkçe Romanda Erken Cumhuriyet Periyodunun Temsil ve Eleştirisi” başlıklı konuşmasında Adalet Ağaoğlu’nun “Ölmeye Yatmak” romanını ve Sevgi Sosyal’ın “Yenişehir’de Bir Öğlen Vakti” romanlarını kıymetlendirdi. Edebiyatın Cumhuriyet’i kendine has biçimlerde geliştirdiğini belirten Köroğlu, “Cumhuriyetin yüzüncü yılında edebiyatın sunduğu imkanların daha fazla kıymetlendirilmesi gerekiyor. Daha uygun hazmedilecek bir geçmiş anlatısına ulaşmamız tüm toplum ismine büyük bir çıkar olacaktır. Bu kardan toplumca yoksun kalmamayı umalım” dedi.
‘Eşitsizlikleri nasıl aşabileceğimize dair somut siyasetler geliştirmeliyiz’
Dr. Ayşe Köse Badur’un moderatörlüğünde gerçekleşen “100 Yılda Dönüşen Haklar” başlıklı panelde ise İstanbul Bilgi Üniversitesi İnsan Hakları Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Turgut Tarhanlı, Toplumsal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Pınar Uyan Semerci ve Doç. Dr. Aksiyon Ümit Atılgan kelam aldı.
Prof. Dr. Pınar Uyan Semerci, “Cumhuriyet’in 100. Yılında Haklardan Yapabilirliklere” başlıklı konuşmasında Cumhuriyet’in getirdiği vatandaşlık haklarını yapabilirlik kavramı üzerinden kıymetlendirdi. Uyan Semerci, herkesin farklı kabiliyet, kapasite ve yaşamsal şartlara sahip olduğu toplumda devlet siyasetleri oluşturulurken insanların yapabilirlikleri göz önünde bulundurularak gerçekçi siyasetler üretilmesi gerektiğini vurguladı. Uyan Semerci, “Cumhuriyet ile vatandaşlara verilmiş hakların kimler için yapabilirlik haline geldiğini görmek ve buna bağlı olarak içinde olduğumuz şartlardaki eşitsizlikleri nasıl aşabileceğimize dair somut siyasetler geliştirmek kıymet taşıyor. Maalesef hukuksal seviyede, haklar bağlamında kâğıt üzerinde tanınan eşitlikler hayatımıza bu biçimde geçmemiş durumda. İçinde var olduğumuz ve üst üste binmiş krizler açısından bu eşitliği hayata geçirebilmek çok kıymetli; zira her cins kriz dezavantajlı ve kırılgan kümeleri derinden etkiliyor” dedi.
‘Gençler en az oy veren kitle’
BİLGİ Toplumsal ve Beşeri Bilimler Fakültesi, Milletlerarası İlgiler Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Başak Akkan’ın moderatörlüğünde gerçekleşen “100 Yıla Seçmen Davranışı Üzerinden Bakmak” başlıklı panelde ise “Türkiye’de Seçmen Davranışı: Genel Bir Bakış” isimli konuşmasıyla kelam alan Prof. Dr. Ersin Kalaycıoğlu, Türkiye’deki çok partili periyot üzerinde durdu. 1945 sonrasından günümüze kadar seçmen davranışının nasıl değiştiği hakkında bilgiler veren Kalaycıoğlu, “Gençler en az oy veren kitle, ekseriyetle seçime katılmıyorlar, yalnızca Türkiye’de değil tüm dünyada bu bu türlü. Obama’nın seçildiği Amerikan seçimleri incelendiğinde o devir toplumsal medyanın kullanıldığı görülmüştür. Bilhassa kolejde okuyan Amerikalı gençler ihtilal mahiyetinde seçime katılarak birinci sefer siyahi bir liderin seçilmesini sağladılar. Bizde de gençler seçime katılırsa ihtilal olur” diye konuştu.
‘İleriye baktığımızda hiçbir şey karanlık değil’
Konferansın kapanış panelinde İstanbul Bilgi Üniversitesi Toplumsal ve Beşeri Bilimler Fakültesi öğretim üyesi Emeritus Prof. Dr. İlter Turan ve İstanbul Bilgi Üniversitesi Sinema Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Feride Çiçekoğlu konuşma yaptı. “Türk İhtilali Neleri Devirdi” başlıklı bir konuşma yapan Turan, “Türkiye’de toplumdan çok merkezden kaynaklanan bir değişim olduğu için değişim daha sonraki periyotlarda de daha çok devlet seçkinleri tarafından üstlenilen bir sorumluluk olarak görülüyor. Değişim esasen devletin mağlubiyete deva aramasıyla başladı, devlet toplumu bu tarafta şekillendirmeye çalışmıştır. Yakın vakte kadar toplumun değerli kesiti kırsal ve ulusal hayattan kopuk yaşamaktaydı. Artık bu değişmekte ve değişim talepleri topluma hakikat kaymaktadır” dedi. Birinci yüzyılı biterken Cumhuriyet’in gelecek yüzyılına ait temennilerde bulunan Turan, adalet, özgürlük, hukuk devleti ve toplumsal adaletin değerine vurgu yaptı.
Prof. Dr. Feride Çiçekoğlu ise “Cumhuriyet: Şimdiden Geriye, Bugünden İleriye” başlıklı bir konuşma yaptı. Çiçekoğlu gelecekle ilgili optimist bir tablo çizdi ve şunları söyledi: “Artık bütün öğrencilerimiz misal bir lisan konuşuyor. Bundan dolayı çok büyük sevinç duyuyorum. Geçmişten şimdiye kadar getirdiğimiz pek çok tortu, pek çok acı var, evet; lakin ben ileriye bakınca çok karanlık bir şey görmüyorum. 21. yüzyılda birçok şeyin değiştiğini görmek bana sevinç veriyor. Hepinize bardağın dolu, aydınlık tarafına bakmayı öneriyorum.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı