Bayramda Ölçüyü Kaçırmalayım
Yaklaşık bir ay kadar süren Ramazan ayı boyunca yaşanılan kısıtlanmalar bayramın başlaması ile son buluyor. Ailemizle ve sevdiklerimizle bir ortaya geldiğimiz en özel vakitlerdir bayramlar. Çeşit çeşit yemeklerin ve tatlıların yapılarak ikram edildiği, geniş sofralarda uzun vakitler geçirmek beğenilen sohbetler eşliğinde ne yediğimizi unutmamıza neden olabilir.
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Dahiliye (İç Hastalıkları) kısmından, Dr. Öğr. Üyesi Erdem Kamil Basmacıoğlu ‘bayramda dikkat edilmesi gerekenleri’ açıkladı.
Uzun bir ortadan sonra beslenme tertibinin değişmesi, büyük bir yemek sonrası midenizin ek hacmi karşılamak için fizikî olarak genişlemesi sonucunda biraz rahatsızlığa yol açabilir. Bu üzere yemekler çok ölçülerde nişastalı besin içerdiklerinden karbonhidratlar glikoza dönüştürülürken bedeninizin kan şekerinde de ani bir artış oluşmaktadır. Bedeniniz yağları ve tuzu işlerken kolesterol ve trigliserid seviyeleri, kan basıncı artarken bedende sıvı tutulması da oluşabilir. Bu artışlar çoklukla birkaç saat içinde düşmektedir. Birçok kişide şişkinlik, mide ekşimesi yahut baş ağrısı üzere fizikî semptomlar oluşabilir. Bununla birlikte, diyabet, kalp hastalığı, obezite, hipertansiyon üzere kronik sıhhat sıkıntıları olan kişiler büyük bir ziyafet yemenin tıpkı vakitte gereğinden çok daha fazla kalori ve tuz da aldıklarını göz önünde bulundurmalıdırlar. Muhtemelen çoka kaçan bir yemek sonrası sersemlemenizin sorumlusu bu çok besinlerin yol açtığı kanda şeker ve trigliserid seviyelerinde yükselmeler olabilir. Sindirim sistemimize çok iş düştüğünden kalbin pompaladığı kanın kıymetli bir kısmı barsaklara yönlendirildiği için el ve ayaklarınızın biraz soğuk olduğunu bile fark edebilirsiniz.
Ne kadar kalori içerirse içersin, çok yenen bir yemeğin rastgele bir kalıcı tesiri yoktur. Bunun yanı sıra diyabetli bireylerin kan şekerlerini dikkatli bir biçimde yönetmeleri gerekir. Hipertansiyon hikayesi olanların yüksek kan basıncı yahut sıvı tutulmasıyla ilgili komplikasyon riski daha yüksek olabilmektedir.Büyük öğünler, meskene giderken kalp krizi, safra kesesi ağrısı ve tehlikeli uyku hali riskini artırabilir. Çok yemek yediğinizde bedeniniz her şeyi depolayamaz, biriken kimi unsurlar karaciğer hücrelerinin barındıramayacağı boyutlara ulaşır ki bu da süreklilik kazandığında önemli karaciğer yağlanması problemlerine neden olabilir.
Ortalama bir öğünün mideyi terk etmesi 1 ila 3 saat sürer. Lakin büyük bir yemek, ölçüsüne ve yağ içeriğine bağlı olarak 8 ila 12 saat sürebilir. 4.500 kalori ve 230 gram yağ tüketilen büyük bir öğün sonrası bedeniniz yağlardan ve şekerden oluşan bi sel üzere etkilenmektedir Ortalama mide kapasitesi yaklaşık 8 bardak civarında olup lakin 4 ila 12 ortasında değişebilmektedir. Gerilmiş bir mide, beyne tok olduğunu söyleyen kimyasalların salınmasını sağlar. Bir oturuşta yaklaşık 1.500 kaloriden sonra bağırsak mide bulantısına neden olan bir hormon salgılar. Bu da besin alınımını sonlandırmaya yol açar.
Belirti vermeyen kalp damar hastalığı olanlarda büyük bir yemek yedikten sonraki iki saat içinde kalp krizi riskinin dört-yedi kat arttığını bildiren çalışmalar mevcuttur. Olağan bir öğünün olağan kalorisinin üç katı kadar yemek yiyen biri, mide ve bağırsaklar ve hasebiyle kalp için fazladan bir iş yüküne sahip olacaktır.
Çoğu insan için, yemek yorgunluğu yalnızca şekerleme gereksinimini beraberinde getirir, lakin araçla seyahat ediyorsanız tıpkı vakitte bir güvenlik riskidir.
Mide, yiyecekleri bağırsaklara saldıkça, safra kesesi yağ sindirimine yardımcı olmak için safra kesesinin kasılmasına yol açar. Öncesinde safra kesesi taşları olan şahıslarda safra taşı atakları sık görülen bir sıkıntıdır. Bu ataklar nadiren ölümcüldür, lakin ağrı kalp krizini taklit eder ve dayanılmaz olabilir. Birçok insan bu türlü bir atak yaşayıncaya kadar safra taşı olduğunu bilmez.
Büyük öğünler, gaz riskini artırır zira sindirilmemiş yiyecek modülleri kalın bağırsağa kayar ve mayalanmaya başlar
Bayramda özel diyet gerektiren mevcut sıhhat meseleleri olan bireyler tuz, yağ ve kalori alımına dikkat etmelidir.
Mümkün olduğunca ölçülü kalma, fizikî aktiviteyi artırmak gerektiğinde dur diyebilmek sıhhatimiz açısından değer taşımaktadır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı